Wycena przedsiębiorstwa lub firmy - jak ustalić wartość, od czego zacząć?
Spis treści
- 1 Wycena przedsiębiorstwa lub firmy - jak ustalić wartość, od czego zacząć?
- 1.1 Wycena przedsiębiorstwa lub firmy – Oferta
- 1.2 Kiedy potrzebujemy wyceny przedsiębiorstwa ?
- 1.3 Wymogi prawne
- 1.4 Decyzje biznesowe
- 1.5 Wycena przedsiębiorstwa krok po kroku
- 1.6 Wycena Przedsiębiorstwa – Wycenafirm.com.pl
- 1.7 Metody Wyceny Przedsiębiorstw
- 1.8 Jaką metodę wyceny wybrać ?
- 1.9 Podsumowanie
- 1.10 WYCENA FIRMY - BEZPŁATNE KONSULTACJE
Wycena przedsiębiorstwa lub firmy – Oferta
Wycena przedsiębiorstwa lub firmy – jesteśmy źródłem rzetelnych informacji gospodarczych dla właścicieli, współwłaścicieli, inwestorów oraz przedsiębiorstw w zakresie wyceny przedsiębiorstwa. Zapewniamy indywidualne i wysokiej jakości usługi dostosowane do konkretnych celów i potrzeb klienta. Przygotujemy profesjonalny raport z wyceny oraz omówimy go z Tobą. Poznaj wartość przedsiębiorstwa i umów się na bezpłatną konsultację.
Zanim przejdziemy do opisu najważniejszych punktów dotyczących wyceny przedsiębiorstwa, zastanówmy się przez chwilę co chcemy wycenić czyli: czym jest przedsiębiorstwo? Według klasycznej definicji przedsiębiorstwo jest zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenie działalności gospodarczej. Czy taka definicja jest precyzyjna ? Co dokładnie kryje się pod składnikami materialnymi oraz niematerialnymi ? Co ma większe znaczenie dla wycenianego podmiotu w zakresie generowania wartości dla właścicieli ? Skoro przedsiębiorstwo to aktywa materialne i niematerialne to czy wycena wartości można oszacować jako sumę wartości poszczególnych aktywów materialnych oraz niematerialnych ? Kto powinien sporządzać wycenę ? Biegły sądowy, biegły rewident, a może właściciel firmy ? Jak widać pytań jest bardzo dużo w tym i kolejnych artykułach odpowiemy przynajmniej na te najbardziej kluczowe pytania w kontekście wyceny.
Na czym polega wycena przedsiębiorstwa ?
Wycena przedsiębiorstwa to proces ustalania wartości za pomocą określonych metod wyceny, którego rezultatem końcowym jest rekomendacja wartość przedsiębiorstwa wyrażona w jednostce pieniężnej. Wycena przedsiębiorstwa może być trudna i czasochłonna, ale jest to konieczny krok w celu określenia wartości przedsiębiorstw szczególnie tych nie notowanych na giełdzie. Należy zwrócić szczególną uwagę na wszystkie czynniki wpływające na wartość wycenianego / badanego przedsiębiorstwa, takie jak jej wartości niematerialne i prawne, wartości składników majątkowych, wartość przepływów pieniężnych generowanych przez spółkę czy wartość zobowiązań. Oczywiście nie można pominąć analizy sprawozdania finansowego.
Kiedy potrzebujemy wyceny przedsiębiorstwa ?
W 2 przypadkach!
Gdy wymagają tego przepisy prawa
Gdy znajomość wyceny jest niezbędna do podjęcia właściwych decyzji gospodarczych
Wymogi prawne
Wymienienie wszystkich obowiązków wynikających z przepisów prawa kiedy należy podać wartość spółki może wprowadzić przerażenie. Dlatego poniżej najczęściej występujące sytuacje.
Przekształcenie przedsiębiorstwa
Zgodnie z KSH [Kodeksu Spółek Handlowych] w przypadku przekształcenia spółki kapitałowej w spółkę osobową, plan przekształcenia musi obejmować, określenie wartości godziwej akcji lub udziałów.
Uwaga!
Bardzo częstym błędem jest określenie wartości przedsiębiorstwa metodą bilansową (aktywa – zobowiązania). Niestety w ten sposób uzyskany wynik nie spełnia definicje wartości godziwej.
Wniesienie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w formie aportu do innej jednostki
Zgodnie z KSH [Kodeksu Spółek Handlowych] jeżeli objęcie udziałów lub akcji w spółce kapitałowej następuję na skutek wniesienia aportu to umowa spółki powinna szczegółowo określać przedmiot tego wkładu oraz osobę wspólnika wnoszącego aport, jak również liczbę i wartość nominalną objętych w zamian udziałów. Dodatkowo wartość aportu zgodnie z art. 312 KSH powinna być zbadana przez biegłego. Oznacza to, że wartość aportu musi być wyznaczona prawidłowo.
Ogłoszenie upadłości
W przypadku postępowania sądowego, syndyk masy upadłości musi dokonać wyceny majątku przedsiębiorstwa, żeby doprowadzić do jego sprzedaży po cenie rynkowej i podzielić środki z masy upadłości.
Odpowiedzialność!
Należy pamiętać, że obowiązek należytego udokumentowania prawidłowej wartości, ciąży na kierowniku jednostki. To od kierownika jednostki [np. członek zarządu] wymagane będzie udowodnienie, że wycena faktycznie została wykonana. W szczególności ma to znaczenia, gdy wyznaczona wartość stanowi podstawę do naliczenia podatku
Decyzje biznesowe
Zakup lub sprzedaż przedsiębiorstwa [ w tym: fuzje i przejęcia - m&a]
Wycena spółki w tym przypadku jest ważna zarówno dla strony kupującej jak i sprzedającej. Każda ze stron dąży do uzyskania jak najlepszej ceny. Sprzedający, chce uzyskać jak najwyższą ofertę kupna, dlatego stara się przedstawić firmę w jak najkorzystniejszym świetle. Kupujący dąży do zakupu firmy po jak najniższej cenie dlatego stara się uwzględnić wszystkie możliwe ryzyka, a tym samym dyskonta w wycenie. Więcej o procesie wyceny w procesie fuzji i przejęć w artykule Fuzja i przejęcie – jak wygląda wycena wartości przedsiębiorstwa?
Emisja nowych udziałów lub akcji w celu pozyskania nowego wspólnika
Na poszczególnych etapach rozwoju przedsiębiorstwa szukają inwestorów, którzy w zamian za akcje lub udziały dostarczą kapitała na dalszy rozwój [np. poprzez emisję papierów wartościowych]. Wycena pozwala określić punkt wyjściowy w negocjacjach cenowych. Jednocześnie wycena może posłużyć jako narzędzie kontroli czy przedstawione prognozy są realizowane w kolejnych okresach.
Zaciągnięcie kredytu lub pożyczki
W przypadku zaciągania zobowiązań finansowych o znacznej wartości, bank lub inny podmiot finansujący dokonuje weryfikacji zdolności kredytowej, na którą wpływa m.in wartość posiadanego zabezpieczenia. Wycena może służyć do określenia wartości posiadanych aktywów, jak również do określenia rentowności przedsiębiorstwa w przyszłości, a tym samym do weryfikacji czy przepływy pieniężne wystarczające do spłaty zaciągniętych zobowiązań
Wycena przedsiębiorstwa krok po kroku
KROK 1: Określ cel wyceny
KROK 2: Określ standard wartości
KROK 3: Wybierz metodę wyceny
KROK 4: Przygotuj dane oraz…
KROK 5: Wykonaj obliczenia
KROK 6: Sprawdź otrzymany wynik
Krok 1 : Określ cel wyceny
Zanim przystąpimy do sporządzenia wyceny niezbędne jest określenie celu wyceny, który wpływa na wybór standardu wartości. Należy również pamiętać, że cel wyceny jest ściśle powiązany z funkcją jaką ma spełniać wycena. W praktyce gospodarczej najczęściej wycena ma charakter: informacyjny, doradczy lub zabezpieczający.
Krok 2 : Określ standard wartości
Standard wartości uzależniony jest od celu wyceny. Standardy wyceny wykorzystywane w praktyce:
- Godziwa wartość rynkowa
- Wartość sprawiedliwa
- Wartość inwestycyjna
- Wartość wewnętrzna
Więcej na temat standardu wartości można przeczytać we wpisie tutaj oraz w powszechnych krajowych zasadach wyceny znanych jako “nota interpretacyjna nr 5″ gdzie również odnajdziemy spisane dobre praktyki, którymi powinny kierować się niezależne podmioty wyceniające.
Krok 3 : Wybierz metodę wyceny
Kolejnym krokiem jest wybór odpowiedniej metody wyceny. Wybór metody powinien być spójny z celem wyceny oraz dostępnością wiarygodnych danych. Do najczęściej wykorzystywanych metod wyceny należą:
Oczywiście do oszacowania wartości możemy wykorzystać znacznie więcej metod, które zostaną opisane w kolejnych artykułach.
Krok 4 : Przygotuj dane oraz….
W celu przeprowadzenia obliczeń należy przygotować dane niezbędne do przeprowadzenia wyliczeń zgodnie z wybraną metodą dla danego przedsiębiorstwa. Dodatkowo aby uzyskać wiarygodne rezultaty wyceny przed przystąpieniem do procesu, należy zebrać i przeanalizować:
- Historyczne wyniki
- Działalność operacyjną
- Dostępność danych [w tym danych finansowych]
- Możliwość generowania przyszłych przepływów pieniężnych
- Stanu aktywów i pasywów [składniki majątku]
- Warunków funkcjonowania sektorów/rynków, na których działa
- Historycznych transakcji udziałami/akcjami wycenianego przedsiębiorstwa.
- Dane z rynku kapitałowego
- Inne dane i informacje, które zostaną uznane za istotne w procesie wyceny.
Krok 5 : Wykonaj obliczenia
Kolejnym krokiem jest przeprowadzenie wyliczeń zgodnie ze sztuką wyceny oraz zasadami matematycznymi. Najlepiej wykorzystać do tego Excel, który minimalizuje ryzyko błędu oraz umożliwia przedstawienie wyceny w sposób przejrzysty dla odbiorcy.
Krok 6 : Sprawdź otrzymany wynik
Efektem przeprowadzonej wyceny jest rekomendacja wartości. Rekomendowana wartość może być podana w formie kwoty lub przedziału wartości. Zgodnie ze sztuką wyceny otrzymane wyniki za pomocą jednej metody powinny być porównane z otrzymanymi wynikami uzyskanymi z innej metody wyceny. Dla przykładu wyceniając przedsiębiorstwo metodą DCF powinniśmy zweryfikować otrzymane rezultaty za pomocą metody mnożnikowej.
Uwaga:
W sytuacji, gdy wycena różnymi metodami prowadzi do istotnie zróżnicowanych wyników, wyceniający powinien zidentyfikować i wyjaśnić przyczyny tych różnic oraz zaprezentować czynniki wpływające na wartość przedsiębiorstwa.
Wycena Przedsiębiorstwa – Wycenafirm.com.pl
Wycena przedsiębiorstwa już od 5 000 PLN. Sporządzamy wyceny zarówno metodami majątkowymi, metodami dochodowymi, metodami porównawczymi jak i niekonwencjonalnymi. Osoby odpowiedzialne za prace nad raportem posiadają m.in. licencję Doradcy Inwestycyjnego oraz licencje Maklera Papierów Wartościowych. Więcej informacji w zakładce O Nas. Poznaj opinię klientów, którzy nam zaufali.
Metody Wyceny Przedsiębiorstw
Metoda majątkowa
Metoda dochodowa
Metoda porównawcza
W wycenie przedsiębiorstwa wyróżniamy trzy główne podejścia: majątkowe, dochodowe i porównawcze.
Metoda majątkowa
Wycena firmy podejście majątkowe (ang. Asset-Based Approach) polega na określeniu wartość przedsiębiorstwa poprzez wartość jego aktywów pomniejszonych o pasywa. Metody majątkowe oparte są na wycenie poszczególnych składników aktywów i pasywów obcych. Nie uwzględniają synergii pomiędzy składnikami przedsiębiorstwa, związanych z ich zorganizowanym wykorzystaniem.
W wycenie należy uwzględnić aktywa oraz zobowiązania pozabilansowe. Do majątkowych metod wyceny zalicza się w szczególności:
- Metodę wartości skorygowanych aktywów netto (ang. Adjusted Net Asset Method).
- Metodę wartości likwidacyjnej (ang. Liqudation Value Metod).
- Metodę wartości odtworzeniowej (ang. Replacement Value Metod).
Metoda dochodowa
Wycena firmy podejście dochodowe (ang. Income Approach) obejmuje grupę metod, które wyznaczają wartość przedsiębiorstwa w oparciu o strumienie przyszłych dochodów ekonomicznych zdyskontowanych oczekiwaną stopą zwrotu (kosztem zaangażowanego kapitału).
Do dochodowych metod wyceny zalicza się między innymi:
- Metodę zdyskontowanych przepływów pieniężnych DCF (ang. Discounted Cash Flows), która może opierać się na przepływach przynależnych właścicielom – FCFE ( Free Cash Flows to Equity) lub przepływach przynależnych wszystkim stronom finansującym: właścicielom i wierzycielom – FCFF (ang. Free Cash Flows to Firm).
- Metodę zdyskontowanych zysków (ang. Discounted Future Earnings Method).
- Metodę zdyskontowanych dywidend (ang. Discounted Dividends Method).
Metoda porównawcza
Wycena firmy podejście porównawcze (ang. Market Approach) polega na oszacowaniu wartości przedsiębiorstwa przez porównanie go z innymi. Podejście bazuje na cenach transakcyjnych uzyskanych na warunkach rynkowych. Podstawowym zagadnieniem jest wybór przedsiębiorstw porównywalnych oraz mierników ekonomiczno-finansowych (wycena przedsiębiorstwa tzw. metodą mnożników). Dobór przedsiębiorstw porównywalnych powinien zostać uzasadniony. Przedsiębiorstwa porównywalne powinny należeć do tego samego sektora lub jego części. W szczególnych przypadkach można odnieść się do przedsiębiorstw z sektorów pokrewnych, uzasadniając dokonany wybór.
Mnożniki porównawcze wykorzystywane w wycenie opierają się na kluczowych wielkościach ekonomiczno-finansowych opisujących potencjał dochodowy i majątkowy przedsiębiorstwa. Wyróżnić można trzy rodzaje mnożników wynikające z kapitału własnego i długu:
- Mnożniki oparte na wartości rynkowej pochodzące z transakcji z rynku publicznego lub transakcji prywatnych; np. P/E, P/BV.
- Mnożniki oparte na wartości całego przedsiębiorstwa, tj. kapitału własnego i długu; np. EV/EBIT (ang. Enterprise Value/Earnings Before Interest and Taxes), EV/EBITDA (ang. Enterprise Value/Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation, and Amortization).
- Mnożniki oparte na charakterystycznych dla danego sektora wielkościach; np. EV/liczby hektolitrów piwa, EV/liczby subskrybentów, EV/liczby aktywnych codziennie użytkowników portalu (ang. unique users).
Więcej w artykule: tutaj
Jaką metodę wyceny wybrać ?
Wg MSSF 13, który reguluje pojęcie wartości godziwej [jeden ze standardów wartości] przyznaje, że w określonych okolicznościach pewne techniki mogą być bardziej odpowiednie niż inne. Niektóre spośród czynników, które musi wziąć pod uwagę wyceniający przy wyborze najbardziej odpowiedniej techniki/technik wyceny to między innymi:
- informacje racjonalnie dostępne
- warunki rynkowe (dobra lub zła koniunktura rynkowa może skłonić wyceniającego do rozważenia różnych technik wyceny)
- horyzont inwestycyjny i typ inwestycji (na przykład nastawienie rynku przy ustalaniu wartości godziwej krótkoterminowej inwestycji finansowej może być łatwiejsze do uwzględnienia w ramach pewnych technik wyceny niż w innych);
- cykl życia jednostki (tzn. czynniki determinujące wartość jednostki, w której dokonano inwestycji, na różnych etapach jej istnienia mogą być łatwiej odzwierciedlone przez pewne techniki wyceny);
- charakter działalności jednostki (np., zmienność lub cykliczność działalności jednostki, w której dokonano inwestycji może być odzwierciedlona przez pewne techniki wyceny lepiej niż przez inne);
- branża, w której działa jednostka
Zatem nie ma jednej uniwersalnej odpowiedzi, która technika jest najlepsza. W tym przypadku jest to zależne m.in. od czynników wymienionych wyżej.
W praktyce wycen zaleca się stosowanie m.in. dwóch metod wyceny.
Podsumowanie
Efektem przeprowadzonej wyceny wartości przedsiębiorstwa wyceny jest rekomendacja wartości przedstawiona najczęściej w formie raportu z wyceny [raport z wyceny powinien zawierać m.in tutaj]. Rekomendowana wartość może być podana w formie kwoty lub przedziału wartości. Każda z wymienionych metod może dać skrajnie różne wyniki. Dlatego do wyceny końcowej często przypisuje się wagi poszczególnym metodom [tzw. metody mieszane, które najczęściej są wynikiem połączenia metody dochodowej i porównawczej]. Czy istnieje klucz w jaki sposób przypisywać wagi ?
NIE
Jak zatem podejść do przypisywania wag? To specyfika danej spółki, branży, dostępności oraz wiarygodności danych determinuje wagi końcowe. Jeżeli wyceniamy kapitałochłonną spółkę produkcyjną, która operuje na niskich marżach to prawdopodobnie przypiszemy większą wagę metodom majątkowym. Jeżeli spółka działa w stabilnej branży, od wielu lat osiąga zyski, regularnie realizuje prognozy, nie zmienia modelu biznesowego w takich przypadkach prawdopodobnie większą wagę przypiszemy metodom dochodowym. Z kolei jeżeli wycenianą spółkę jesteśmy w stanie porównać do spółek notowanych giełdzie to większą wagę przypiszemy metodzie porównawczej/ mnożnikowej. Jak widać wszystko zależy
Należy pamiętać, że wycena przedsiębiorstw to czasochłonny i skomplikowany proces. Uzyskanie racjonalnych wyników uzależnione jest przede wszystkim od MYŚLENIA………
Poniżej przykład tylko kilku pytań, na które musimy sobie odpowiedzieć w trakcie procesu wyceny:
- Czy metoda wyceny jest właściwa ?
- Czy przypisane wagi do wyceny końcowej są właściwe?
- Czy przyjęty horyzont wyceny jest właściwy?
- Czy prognozy są racjonalne?
- Czy spółka ma finanse na nakłady inwestycyjne, które musi ponieść aby zrealizować prognozy?
- Czy jesteśmy świadomi ryzyka kredytowego w spółce ?
- Czy anomalie rynkowe nie zaburzyły parametrów rynkowych uwzględnionych w wycenie?
- Czy spółki porównywalne zostały właściwie dobrane ?
- Czy zastosowane dyskonta / premie są właściwe ?
Nie mniej uwzględniając metody i procedury niezbędne w procesie wyceny jesteśmy w stanie uzyskać wartość firmy, którą jest bardzo trudno podważyć czy to przez organy podatkowe czy przez nowych wspólników, akcjonariuszy, udziałowców.
