Wskaźnik EBITDA: definicja, znaczenie i sposoby obliczania
Mateusz Laska / 3 stycznia 2024 / 7 min czytania
Aktualizacja wpisu: 25 września 2025
Mateusz Laska
3 stycznia 2024 / 7 min czytania
Aktualizacja wpisu: 25 sierpnia 2025
Oceń artykuł:
EBITDA – definicja
Wskaźnik finansowy EBITDA (ang. Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation, and Amortization) jest kluczowym miernikiem finansowym, który bywa stosowany w analizie wyników operacyjnych przedsiębiorstwa.
EBITDA reprezentuje zysk przed potrąceniem odsetek od zaciągniętych zobowiązań oprocentowanych. Najczęściej dotyczy to kredytów (Interest), podatków dochodowych (Taxes), amortyzacji środków trwałych (Depreciation) i odpisów amortyzacyjnych wartości niematerialnych i prawnych (Amortization).
Wskaźnik ten stanowi użyteczne narzędzie dla analityków finansowych, inwestorów i menedżerów do oceny efektywności działalności operacyjnej przedsiębiorstwa. Umożliwia bowiem skoncentrowanie się na zdolności generowania zysków z samej działalności operacyjnej.
Eliminacja wpływu czynników zewnętrznych, np. odsetek i podatków, pozwala uzyskać klarowniejszy obraz rentowności przedsiębiorstwa. Pomimo swojej użyteczności, ma też pewne ograniczenia, które wynikają z tego, że EBITDA nie uwzględnia wszystkich aspektów działalności przedsiębiorstwa.
Dlatego też analizę finansową zwykle uzupełnia się o inne miary i wskaźniki. EBITDA stanowi prawdopodobnie jedną z najbardziej powszechnie rozpoznawanych miar rentowności w kontekście prowadzenia działalności biznesowej przez przedsiębiorstwo.
Często również pełni kluczową rolę przy aspektach takich jak wycena firmy, szczególnie podczas procesów wyceny w wielu branżach działalności firmy. W takim przypadku wycena musi uwzględniać specyfikę i ryzyka związane z każdą z tych dziedzin. Wskaźnik jest wykorzystywany przy wycenie przedsiębiorstwa metodą porównawczą. Jest to także jedna z najczęściej nadużywanych kategorii finansowych.
EBIT i EBITDA – jakie są różnice?
EBIT to zysk operacyjny, który uwzględnia przychody firmy minus koszty operacyjne, ale przed odliczeniem odsetek i podatków. EBITDA z kolei dodaje amortyzację do EBIT, eliminując przy tym wpływ kosztów związanych z utratą wartości aktywów.
Co za tym idzie, EBITDA to suma EBIT i kosztów amortyzacji. Oba wskaźniki mogą zostać wykorzystane w wycenie firmy. Więcej na ten temat znajdziesz w artykule: Wycena przedsiębiorstwa: mnożnik EBITDA.
Jak obliczyć wskaźnik EBITDA w przedsiębiorstwie?
| Metoda | Wzór EBITDA |
|---|---|
|
1 |
EBITDA = przychody – koszty operacyjne (z wyłączeniem amortyzacji) |
|
2 |
EBITDA = wynik operacyjny + amortyzacja rzeczowych aktywów trwałych + amortyzacja wartości niematerialnych i prawnych |
|
3 |
EBITDA = EBIT + amortyzacja |
Przypominamy, że EBITDA stanowi miarę zysku przed odsetkami, podatkami oraz amortyzacją.
Pod pojęciem „odsetki” kryją się koszty finansowe, czyli wydatki związane z oprocentowaniem długu, pomniejszone o ewentualne przychody finansowe. Natomiast termin „podatki” odnosi się do opodatkowania dochodów przedsiębiorstwa, które obejmują podatek dochodowy.
Amortyzacja to koszt związany z rozkładem wartości składników majątku w czasie, uwzględniający zarówno rzeczowe aktywa trwałe (majątek trwały materialny), jak i WNiP. Odpisy amortyzacyjne zmniejszają wartość środków trwałych w przedsiębiorstwie.
EBITDA odzwierciedla zysk z działalności operacyjnej przedsiębiorstwa. Obejmuje on zarówno wyniki z działalności podstawowej, jak i z innych obszarów. Trzeba mieć jednak na uwadze, że wskaźnik EBITDA nie uwzględnia kosztów finansowych, podatku dochodowego oraz amortyzacji majątku trwałego materialnego i niematerialnego (WNiP).
W praktyce EBITDA umożliwia ocenę efektywności operacyjnej firmy, więc jest istotnym wskaźnikiem, który pozwala zrozumieć, jak dobrze przedsiębiorstwo generuje zyski ze swojej podstawowej działalności.
Amortyzacja a wskaźnik finansowy EBITDA
Amortyzacja jest definiowana jako proces stopniowego rozłożenia w czasie niematerialnych wartości i rzeczowych aktywów trwałych na określonych zasadach, co ma na celu odzwierciedlenie stopniowego zużycia tych aktywów. Z kolei EBITDA to wskaźnik mierzący zysk operacyjny przed odliczeniem odsetek, podatków, amortyzacji i odpisów na WNiP.
Amortyzacja stanowi odzwierciedlenie kosztu środków trwałych, który jest rozłożony w czasie i dotyczy aktywów wykorzystywanych przez firmę w ramach jej działalności operacyjnej.
Firma jest uprawniona do dokonywania odpisów amortyzacyjnych związanych z aktywami trwałymi. Mogą one obejmować zarówno składniki materialne, np. maszyny, urządzenia czy budynki, jak i niematerialne, w tym wartości niematerialne i prawne (WNiP), np. know-how, patenty, znaki towarowe czy licencje.
Więcej o samej wycenie znaków towarowych znajdziesz w artykule: Wycena wartości znaku towarowego – jak wycenić znak towarowy?
Amortyzacja jest więc typowym kosztem niegotówkowym, co oznacza, że nie generuje ona bezpośrednich wydatków gotówkowych w chwili jej poniesienia. Warto zauważyć, że koszty związane z zakupem środków trwałych występują przed rozpoczęciem ewidencji kosztu amortyzacji – najpierw środek trwały jest kupowany, potem amortyzowany.
EBIT – jak obliczyć zysk operacyjny?
Zysk operacyjny przedsiębiorstwa, nazywany również EBIT (ang. Earnings Before Interest and Taxes), to kluczowy miernik finansowy odzwierciedlający wyniki operacyjne przedsiębiorstwa. EBIT oznacza zysk wypracowany przez firmę przed odliczeniem odsetek od oprocentowanych zobowiązań (Interest), gdy firma finansuje się długiem, oraz podatków dochodowych (Taxes).
Jest to ważny wskaźnik, ponieważ pozwala ocenić rentowność samej działalności operacyjnej przed uwzględnieniem czynników zewnętrznych, m.in. kosztów zadłużenia i podatkowych.
Jest on obliczany poprzez odjęcie od przychodów zarówno kosztów związanych z działalnością podstawową, jak i pomocniczą przy uwzględnieniu kosztów amortyzacyjnych. Dzięki temu EBIT umożliwia inwestorom, analitykom finansowym oraz zarządzającym ocenę efektywności zarządzania przedsiębiorstwem, eliminując wpływ czynników finansowych na ogólny wynik operacyjny firmy.
Pomimo niezaprzeczalnej użyteczności, EBIT ma też pewne ograniczenia. Zwłaszcza w kontekście pomijania kosztów amortyzacji czy wydatków na wartości niematerialne. To sprawia, że często analizuje się go w połączeniu z innymi miarami, aby uzyskać pełniejszy obraz kondycji finansowej przedsiębiorstwa.
Wskaźnik EBIT można obliczyć na podstawie poniższego wzoru:
ZO=PS−(KT+KO+KS)
Gdzie:
ZO – zysk operacyjny
PS – przychód ze sprzedaży
KT – koszty sprzedanych towarów
KO – koszty ogólne i administracyjne
KS – koszty sprzedaży
Dodam jeszcze, że wszystkie kwoty podajemy tutaj bez VAT, czyli używamy kwot netto.
EBIT występuje w sprawozdaniu finansowym w sekcji rachunku zysków i strat. Oblicza się go poprzez odjęcie od przychodów z działalności podstawowej i niepodstawowej odpowiadających im kosztów. W tym znajdzie się również wartość odpisów amortyzacyjnych, ale bez kosztów finansowych i kosztów podatkowych.
Możesz się zastanawiać, jakie jest jego znaczenie w analizie finansowej. Przy użyciu EBITDA, a właściwie na jego podstawie, można określić czy występuje zysk, czy strata z podstawowej działalności oraz działalności innej niż podstawowa.
Jest kilka metod obliczania EBIT. Ten kluczowy wskaźnik finansowy oblicza się na podstawie:
| Formuła EBIT | Opis |
|---|---|
|
EBIT = marża brutto – koszty stałe – koszty zmienne |
Wyraża zysk operacyjny przed potrąceniem kosztów stałych i zmiennych od marży brutto. |
|
EBIT = sprzedaż – koszty operacyjne |
Oblicza zysk operacyjny jako różnicę między przychodami ze sprzedaży a kosztami operacyjnymi. |
|
EBIT = zysk brutto + odsetki |
Sumuje zysk brutto z odsetkami, pozwalając określić zysk operacyjny wraz z kosztami finansowymi. |
Nasze specjalizacje:
W ramach świadczonych usług w Corporate Mind zapewniamy kompleksową obsługę przedsiębiorstw. Poniżej najważniejsze informacje:
- Wycena Przedsiębiorstwa | Wycena Firmy | Wycena Działalności Gospodarczej
- Wycena Znaku Towarowego | Wycena Wartości Niematerialnych i Prawnych
- Modelowanie Finansowe
- Badanie Due Diligence Finansowe
- Doradztwo Prawne, a przede wszystkim:
- Kompleksowa usługa Sprzedaży Firmy
Wspólnie sprawdzimy, czy wyżej wymienione usługi są dla Ciebie. Zapraszamy do kontaktu.
FAQ
Wskaźnik EBITDA wskazuje, ile firma zarabia na swojej podstawowej działalności, zanim zostaną odjęte koszty związane z odsetkami od kredytów, podatkami oraz amortyzacją (czyli rozłożonym w czasie kosztem zużycia majątku). Dzięki temu daje prosty obraz tego, jak efektywnie firma działa pod względem operacyjnym, bez wpływu różnych kosztów finansowych i księgowych.
Wysoka wartość EBITDA w analizie finansowej świadczy o dobrej kondycji finansowej i zdolności generowania gotówki. Pozwala to firmie inwestować, spłacać długi lub wypłacać dywidendy. Z kolei niski poziom EBITDA może wskazywać na problemy z efektywnością lub wysokie koszty operacyjne. Warto mieć jednak na uwadze, że w przypadku młodych firm może być to efekt rozwoju lub inwestycji, czyli coś zupełnie normalnego.
Wycena mnożnikiem EV/EBITDA to powszechna metoda określania wartości przedsiębiorstwa. EV (wartość przedsiębiorstwa) jest podzielone przez EBITDA (zysk przed odsetkami, podatkami i amortyzacją). Mnożnik ten pomaga inwestorom ocenić opłacalność inwestycji, biorąc pod uwagę zysk operacyjny i strukturę kapitałową. EBITDA w wycenie to efektywna miara, która eliminuje wpływ finansowania i amortyzacji na wartość przedsiębiorstwa.
Więcej przeczytasz w naszym artykule: Wycena przedsiębiorstwa: mnożnik EBITDA.
Wycena porównawcza EBITDA to analiza względem wartości EBITDA (zysk przed odsetkami, podatkami i amortyzacją) dla podobnych firm w branży. Porównując różnice i podobieństwa w wartościach EBITDA, inwestorzy mogą ocenić atrakcyjność i wartość przedsiębiorstwa w stosunku do konkurencji.
Więcej w naszym artykule: „Wycena przedsiębiorstwa mnożnik EBITDA”
Oferujemy bezpłatne konsultacje
Porozmawiaj o wycenie
Mateusz Laska
Biegły sądowy, Doradca
Inwestycyjny, MPW
Biegły sądowy, Doradca Inwestycyjny, MPW
Mateusz Laska
- Biegły sądowy przy Sądzie Okręgowym w Warszawie z zakresu wyceny przedsiębiorstw
- Doradca Inwestycyjny nr 570
- Makler Papierów Wartościowych nr 2931
Specjalizuje się w wycenie przedsiębiorstw, modelowaniu finansowym, badaniu due diligence, analizie funduszy inwestycyjnych, emitentów akcji i obligacji, ze szczególnym naciskiem na sektor deweloperski/budowlany oraz branżę pożyczkową/windykacyjną. W dotychczasowej karierze zawodowej odpowiedzialny za badanie zdolności kredytowej emitentów, strukturyzowanie transakcji oraz kontakt z inwestorami instytucjonalnymi (TFI, OFE). Aktualnie właściciel Corporate Mind Sp. z o.o. – firmy konsultingowej, która świadczy usługi finansowe dla przedsiębiorstw. Poprzednio dyrektor ds. Inwestycji w jednym z wiodących domów maklerskich na polskim rynku kapitałowym, gdzie nadzorował oraz koordynował transakcje kapitałowe o wartości ponad 600 mln w latach 2018 – 2023.
