Wycena Firm

Wycena spółki metodą dochodową - metoda DCF

Metoda DCF

„W podejściu DCF określasz wartość wycenianego składnika aktywów, dyskontując oczekiwane przepływy, które on generuje przy stopie dyskontowej odzwierciedlającej jego ryzyko. Inaczej mówiąc, mierzysz wartość wewnętrzną tego składnika aktywów.”
Aswath Damodaran

Wycena przedsiębiorstwa

Wycena przedsiębiorstwa metodą dochodową polega na oszacowaniu wartości firmy  na podstawie przewidywanych przepływów pieniężnych uzyskiwanych w przyszłości. Uwzględnia ona zdolność firmy do uzyskiwania zysków oraz ryzyko związane z działalnością. Na podstawie prognozowanych przepływów pieniężnych, określa się wartość przedsiębiorstwa poprzez zastosowanie odpowiednich wskaźników, takich jak wskaźnik dyskontowania. Metoda ta jest jedną z najczęściej stosowanych metod oceny wartości firm i może być używana zarówno w przypadku przedsiębiorstw już funkcjonujących, jak i w przypadku nowych projektów czy start-upów.

Istota dochodowej metody wyceny przedsiębiorstw

Istotą metod wyceny na podstawie sumy zdyskontowanych przyszłych przepływów pieniężnych (discounted cash flows methods) jest powiązanie wartości przedsiębiorstwa bądź jego istotnego aktywa w momencie wyceny z dochodami pieniężnymi, jakie będzie ono uzyskiwać w przyszłości.

Według tych metod spółka / udziały spółki są warte dokładnie tyle, ile przyniosą w przyszłości dochodów. Zatem metoda ta obrazuje realną wewnętrzną wartość spółki. Ponadto jest jedną z najpopularniejszych metod wyceny firm. Wycena jest oparta na wartościach prognozowanych, więc jej skuteczność zależy od jakości danych na których opieramy wycenę. Należy mieć na uwadze, że metoda ta jest bardzo wrażliwa na nawet niewielkie zmiany stopy dyskontowej oraz współczynnika wzrostu wartości spółki w okresie rezydualnym. Ustalenie zmiennych o których mowa jest kluczowe i wymaga zarówno znajomości sektora, w którym działa wyceniana spółka jak i znajomości metodologii wyceny.

Wzór metody w wersji FCFF:

Gdzie:

  • V- wartość przedsiębiorstwa
  • FCFF – wolne przepływy pieniężne
  • WACC – średnioważony koszt kapitału
  • RV – wartość rezydualna
  • DRV – zdyskontowana wartość rezydualna
  • g – stabilna stopa wzrostu po okresie prognozy

Należy dodać, że wyżej przedstawiona metoda bardzo często nazywana jest metodą dwufazową, ponieważ zawiera okres szczegółowej prognozy dla przepływów pieniężnych oraz wartość rezydualną, która określa drugi etap rozwoju spółki.

Etapy wyceny

[ETAP 1] Prognoza RZIS

Należy pamiętać, że wycena tą metodą w wersji FCFF bazuje na zakładanych danych finansowych na przyszłość. Niezbędne jest oszacowanie FCFF czyli wolnych przepływów gotówkowych dla przedsiębiorstwa.

Zatem aby przeprowadzić wycenę należy sporządzić założenia rachunku zysków i strat oraz bilansu na kolejne lata w szczególności następujących pozycji:

  • Zysku operacyjnego [EBIT]
  • Amortyzacji
  • Nakładów inwestycyjnych
  • Kapitału obrotowego netto [czyli: zapasów, należności oraz zobowiązań handlowych]
  • Kapitału własnego
  • Zobowiązań spółki [finansowych oraz handlowych]

Założeń można wykonać na bardzo wiele sposobów, np. można oszacować przyszłe wartości przychodów ze sprzedaży i na ich podstawie dokonać założeń dla całego sprawozdania finansowego. Możliwe jest również oszacowanie przyszłych wartości każdego niezbędnego elementu osobno. Metod jest bardzo dużo, a część z nich bazuje na ekonometrii. Na podstawie zaprognozowanych wartości należy wyznaczyć FCFF czyli wolne prognozowane przepływy gotówkowe dla właścicieli i wierzycieli.

W tym celu należy wykorzystać następujący wzór:

Gdzie:
  • EBIT – zysk operacyjny,
  • T – stawka podatku
  • Am – amortyzacja
  • Inw – nakłady inwestycyjne
  • KO – nakłady na kapitał obrotowy

W przedstawionym wzorze znajduje się wartość zysku operacyjnego (EBIT). Bardziej popularny wariant obejmuje wartość EBIT, czyli zysku przed odsetkami i podatkiem od osób prawnych. Z uwagi na fakt, iż w polskich sprawozdaniach EBIT nie występuje, to stosowany jest w praktyce zysk operacyjny. Poszczególne elementy FCFF zostały opisane poniżej.

Free Cash Flow to Firm

FCFF to inaczej wolne przepływy gotówkowe dla właścicieli i wierzycieli. Można je zdefiniować jako nadwyżki lub niedobory środków pieniężnych, które mogą powstać w wyniku prowadzenia przez przedsiębiorstwo działalności operacyjnej i inwestycyjnej, po uregulowaniu oczekiwań finansowych wierzycieli. Jest to bardziej dokładna miara niż np. zysk netto, ponieważ uwzględnia koszty, które zmniejszają jego wartość, a w rzeczywistości nie są wydatkiem, np. amortyzacja. Informacje niezbędne do obliczenia FCFF można pozyskać m.in. ze sprawozdania finansowego spółki. Do sporządzenia wyceny wymagane są takie elementy jak: EBIT, nakłady inwestycyjne [CAPEX], amortyzacja i zmiana wartości kapitału obrotowego netto.

[ETAP 2] Sformułowanie założeń do wyceny

Wycena udziałów spółki w wersji FCFF wymaga przyjęcia pewnych założeń i pozyskania dodatkowych informacji. Duża część założeń to arbitralnie przyjmowane wielkości przez wyceniającego, natomiast pozostałe wymagają przeprowadzenia obliczeń bazujących na danych pochodzących ze sprawozdań finansowych lub odwołania się do zewnętrznych baz danych.

Zmienne, które należy ustalić:

  1. Stosunek długu do kapitałów własnych,
  2. Stopa podatku dochodowego [CIT],
  3. Koszt długu po opodatkowaniu,
  4. Stopa wolna od ryzyka,
  5. Rynkowa premia za ryzyko,
  6. Współczynnik ryzyka systematycznego [BETA],
  7. Stopa zwrotu po okresie prognozy [wsp. G]

Powyższe zmienne służą do ustalenia:

Kosz kapitału własnego pkt: 4, 5 oraz 6
Kosz kapitału obcego pkt: 3 oraz 4
WACC: koszt kapitału własnego, koszt kapitału obcego oraz pkt 1

[ETAP 3] Średni ważony koszt kapitału (WACC)

Średni ważony koszt kapitału (ang. weighted average cost of capital, WACC -tzw. współczynnik stopy dyskonta) – wskaźnik finansowy, informujący o przeciętnym koszcie względnym kapitału zaangażowanego w finansowanie inwestycji przez przedsiębiorstwo. Przedsiębiorstwo może swoją działalność finansować zarówno ze środków własnych [wpłaty od właścicieli, zyski zatrzymane] jak i obcych [kredyty bankowe, pożyczki, obligacje]. Relacja pomiędzy kapitałem własnym, a obcym może być różna w przedsiębiorstwach działających w danym sektorze oraz ulega zmianom w czasie. Użycie wyżej wymiennych źródeł finansowania wiąże się z poniesieniem określonego kosztu, np. zapłatą odsetek od kredytu lub wypłaceniem dywidendy z akcji. WACC uwzględnia zróżnicowanie struktury finansowania inwestycji oraz zróżnicowane koszty poszczególnych składników kapitałowych i wskazuje, jaki przeciętny koszt względny ponosi spółka. Przedsiębiorstwo powinno dążyć do optymalnej struktury finansowania, tzn. do takiego stopnia zadłużenia, aby minimalizować swój WACC. Finansowanie długiem jest jednym z czynników, który poprawia rentowność kapitału własnego (model Du Ponta). Warto również zaznaczyć, że finansowanie długiem jest co do zasady najtańszą formą finansowania przedsiębiorstwa. Wynika to z faktu, że w przypadku kapitału własnego występuje ryzyko nieodzyskania środków oraz zmienności dochodów w czasie. Jeżeli koszty obu form finansowania są takie same  to w przypadku kapitału obcego jego koszt jest efektywnie niższy o wartość tarczy podatkowej. Poniżej grafika obrazująca kształtowanie się WACC w zależności od struktury finansowania.

 

Kształtowanie się WACC w zależności od struktury finansowania,
Źródło: https://www.bvagroup.com/publications/2016/04/11/optimizing-capital-structure-and-the-level-of-debt-assumption

Wzór:

Gdzie:

  • WACC – średnioważony koszt kapitału
  • we- udział kapitału w finansowaniu majątku
  • wd- udział długu w finansowaniu majątku
  • re- koszt kapitału własnego
  • rd- koszt długu
  • T – stopa podatku

WACC to stopa dyskontowa w modelu w wersji FCFF.

[ETAP 4] Zdyskontowane przepływy pieniężne

Znając wartość wolnych przepływów pieniężnych FCFF oraz wartość WACC można zdyskontować salda przepływów gotówkowych dla przedsiębiorstwa w okresie szczegółowej prognozy. W ten sposób określimy bieżącą wartość przepływów, które pojawią się w przyszłości.

Wzór:

Gdzie:
  • DFCFt- zdyskontowane wolne przepływy pieniężne w okresie t
  • FCFFt- wolne przepływy pieniężne w okresie t
  • WACC – średnioważony koszt kapitału

Po przeprowadzeniu obliczeń dla każdego z okresu szczegółowej prognozy należy wszystkie zdyskontowane przepływy gotówkowe dodać do siebie. Otrzymana suma jest pierwszym elementem rzeczywistej wartości firmy.

[ETAP 5] Wartość rezydualna wzór

Kolejny etap wyceny modelem DCF polega na obliczeniu i zdyskontowaniu wartości rezydualnej (krańcowej) przedsiębiorstwa. Wartość rezydualna określa sumę prognozowanych do nieskończoności wpływów finansowych netto uzyskiwanych po okresie szczegółowej prognozy. Wynika to z faktu, że w metodzie dochodowej zakładamy domyślnie, że wyceniane przedsiębiorstwo będzie istniało do nieskończoności i do tejże nieskończoności będzie generowało przepływy gotówkowe.

Wzór:
Gdzie:
  • g – stabilna wzrostu po okresie szczegółowej prognozy,
  • WACC – średnioważony koszt kapitału
  • ROIC – oczekiwany zwrot z zainwestowanego kapitału

Należy zaznaczyć, że FCFF dla okresu „n+1” [po okresie szczegółowej prognozy] oraz WACC odnosi się do przepływu gotówkowego obliczonego dla ostatniego okresu projekcji, który jest powiększony o stopę wzrostu po okresie prognozy [współczynnik „g” ]. Właściwe oszacowanie wartości rezydualnej ma ogromne znaczenie dla końcowych wartości firmy. Nierzadko zdarza się, że wartość rezydualna stanowi 2/3 lub nawet 4/5 całości wycenianej spółki. Poniżej tylko kilka zależności, które wpływają na udział wartości rezydualnej w wycenie końcowej:

  • Im wyższy WACC tym większe znaczenie w wycenie spółki stanowią przepływy gotówkowe generowane w okresie prognozy, a mniejsze w okresie rezydualnym
  • Zwiększenie współczynnika „g” spowoduje zwiększenie udziału wartości rezydualnej w wycenie końcowej
  • Skrócenie okresu szczegółowej prognozy również np. z 5 do 3 lat zwiększy udział wartości rezydualnej w wycenie końcowej

Wartość rezydualna, obliczenia:

Najczęściej stosowanym podejściem w praktyce wycen jest posłużenie się FCFF z ostatniego roku i obliczenie przepływów z wykorzystaniem współczynnika „g”. Natomiast w przypadku, gdy FCFF podlega znacznym wahaniom w tym okresie rekomenduje się użycie średniej lub mediany z okresu do obliczeń FCFF w roku t+1.

[ETAP 6] Wartość Spółki

Ostatni etap analizy polega na sumowaniu zdyskontowanych przepływów gotówkowych z okresu szczegółowej prognozy oraz wartości rezydualnej.

Wzór:

Gdzie:

  • V- wartość spółki
  • FCFF – wolne przepływy pieniężne
  • WACC – średnioważony koszt kapitału
  • DRV – zdyskontowana wartość rezydualna
  • RV – wartość rezydualna
  • g – stabilna stopa wzrostu po okresie prognozy

W taki sposób uzyskaną wartość spółki należy pomniejszyć o wartość długu netto (zobowiązania oprocentowane pomniejszone o wartość gotówki i jej ekwiwalentów).

Narzędzia do wyceny spółek:

Wycena przedsiębiorstwa jest kluczowym procesem w świecie biznesu, szczególnie przy –sprzedaży firmy , fuzjach czy inwestycjach. Istnieje wiele metod wyceny, ale jedną z najbardziej popularnych jest wycena spółki metodą DCF polega ona na oszacowaniu wartości dochodowej firmy na podstawie jej przyszłych przepływów gotówkowych.

Zatem model DCF polega na prognozowaniu przyszłych przepływów pieniężnych spółki i dyskontowaniu ich do ich obecnej wartości, używając odpowiedniej stopy dyskontowej. Proces ten wymaga szczegółowej analizy finansowej i zrozumienia mechanizmów rynkowych. Wycena spółki metodą DCF Excel jest szczególnie przydatna w przypadku firm generujących regularne przepływy gotówkowe. Zachęcamy w tym miejscu do zapoznania się z przykładem pod linkiem „wycena przedsiębiorstwa metodą dochodową + przykłady

Istnieją narzędzia, takie jak wycena spółki kalkulator, które mogą pomóc w uproszczeniu procesu wyceny, jednak wymagają one odpowiednich danych wejściowych i zrozumienia założeń leżących u podstaw metody DCF. Bardziej zaawansowanym narzędziem jest wycena spółki metodą DCF Excel, pozwalająca na stworzenie bardziej złożonych modeli finansowych z uwzględnieniem różnych scenariuszy i czynników.

Wycena przedsiębiorstwa metodą dochodową, do której należy DCF metoda, bazuje na założeniu, że wartość firmy jest równa wartości obecnej jej przyszłych dochodów. Przykłady wyceny DCF często obejmują firmy z sektora technologicznego, gdzie przyszłe przepływy gotówkowe mogą być znaczące, ale niepewne. W takich przypadkach, analiza ryzyka i niepewności jest kluczowym elementem wyceny.

Dla tych, którzy wolą bardziej strukturalne podejście, dostępne są także publikacje takie jak wycena spółki PDF , które oferują szczegółowe wyjaśnienia metodologii i kroków niezbędnych do przeprowadzenia wyceny.

Kalkulator Wyceny Firm – Oferta

W Corporate Mind stworzyliśmy unikalne narzędzie dla tych którzy sami chcą wycenić swój biznes. Szczegóły zostały opisane pod linkiem wycena DCF kalkulator. Do zakupionego kalkulatora załączany jest przewodnik po wycenie (ponad 120 str. wiedzy) oraz konsultacja 1 godzina w celu omówienia najważniejszych zagadnień.

Podsumowując, wycena DCF przykład może pokazać, jak różne założenia dotyczące wzrostu, marż i stóp dyskontowych mogą znacząco wpłynąć na oszacowaną wartość firmy. Ostateczna wartość, uzyskana metodą DCF, jest często punktem wyjścia do negocjacji ceny w procesie sprzedaży lub inwestycji w firmę. Należy pamiętać, że DCF wycena to jedna z 3 najważniejszych metod wyceny firmy.

Podsumowanie - jak należy ustalić wartość metodą DCF

W sześciu etapach został przedstawiony proces jak określić wartość spółki . Należy jednak pamiętać, że to nie koniec. W tym miejscu wyceniający powinien dokonać odpowiednich korekt, czyli zastosować odpowiednie dyskonta lub premie w zależności od specyfiki wycenianego przedsiębiorstwa oraz w zależności od celu wyceny. Szczegóły zostały opisane w ebooku „Przewodnik po Wycenie”  rozdziale dotyczącym dyskonta oraz premii. Metoda DCF jak każda metoda wyceny przedsiębiorstwa ma pewne ograniczenia, wady i zalety, które warto poznać przed rozpoczęciem szacowania wartości. Dlatego też poniżej krótkie zestawienie jako podsumowanie całego modelu. Warto również zapoznać się z listą najczęściej popełnianych błędów przy wykorzystaniu  tej metody, która została przedstawiona w ebooku  „Przewodnik po Wycenie„

Wycena przedsiębiorstwa - Warszawa

Profesjonalna wycena przedsiębiorstw w Warszawie, pomagając klientom oszacować wartość ich biznesu na lokalnym rynku. Dzięki naszej wiedzy i doświadczeniu, dostosowujemy metody wyceny do specyfiki środowiska biznesowego, uwzględniając kluczowe czynniki wpływające na wartość przedsiębiorstwa. Nasz zespół ekspertów analizuje lokalne trendy, konkurencję i warunki rynkowe, aby dostarczyć precyzyjne i rzetelne szacunki wartości przedsiębiorstw. Gwarantujemy profesjonalne podejście, poufność danych i wysoką jakość naszych usług w dziedzinie wyceny przedsiębiorstw w Warszawie.

Zalety metody DCF

  • Wycena uzyskiwanych przepływów gotówkowych [w odróżnieniu od zysku netto, który jest wartością księgową]
  • Ocena zdolności posiadanego majątku i know – how do uzyskiwania przepływów gotówkowych w przyszłości
  • Skupienie się na przyszłych dochodach spółki

Wady metody DCF

  • Wysoki stopień złożoności, tzn. konieczność prognozowania wielu zmiennych, na których oparta zostanie wycena
  • Realizacja założeń finansowych często bywa obarczona dużym ryzykiem
  • Trudności w szacowaniu kosztu kapitału, który może być różny dla różnych grup interesariuszy
  • Ryzyko przeszacowań, szczególnie gdy znaczna cześć wartości spółki to wartość rezydualna

Kiedy zachować ostrożność z wykorzystaniem metody DCF

Szczególną ostrożność w szacowaniu wartości należy zachować w przypadku przedsiębiorstw, które:

  • znajdują się w trudnej sytuacji finansowej
  • działają w cyklicznych branżach, gdzie zyski i przepływy gotówkowe podążają za koniunkturą
  • posiadają aktywa, które nie generują przepływów gotówkowych
  • przechodzą proces restrukturyzacji
  • biorą udział w procesie fuzji i przejęć
  • małych i mikro firm, których wyniki finansowe cechuje duża zmienność oraz niepewność
  • planują lub są w trakcie dużych inwestycji (w relacji do skali prowadzonego biznesu)

Kiedy wiarygodność wyceny DCF rośnie

Dobór odpowiedniej metody wyceny w zależności od etapu, na którym znajduje się przedsiębiorstwo zapewnia, że wartość została oszacowana w sposób właściwy. Poniżej kilka elementów, które powinny być brane pod uwagę przez wyceniającego, który decyduje się na ww. metodę.

  • Przekroczenie break-even point przez wycenianą spółkę
  • Realistyczne założenia przychodowe, najlepiej poparte odpowiednimi umowami
  • Założenia co do finansowania CAPEX oraz wydatków bieżących niezbędnych do osiągnięcia zakładanych przychodów powinny być potwierdzone odpowiednimi umowami

Najczęściej zadawane pytania

Metoda dochodowa wyceny przedsiębiorstwa polega na oszacowaniu jej wartości na podstawie przewidywanych przyszłych dochodów. Wykorzystuje się prognozowane przepływy pieniężne, które są następnie dyskontowane do ich obecnej wartości, uwzględniając ryzyko i czas. Jest to efektywne, gdy firma generuje stałe przepływy pieniężne, umożliwiając ocenę potencjalnej rentowności inwestycji. Wycena przedsiębiorstwa jest bardzo często sporządzana z wykorzystaniem metod dochodowych dochodowa (DCF).

Wycena spółki może być przeprowadzona za pomocą różnych metod, w tym metody dochodowej, metody mnożnikowej oraz metody majątkowej. Metoda dochodowa skupia się na przyszłych przepływach pieniężnych, metoda mnożnikowa porównuje spółkę z podobnymi firmami na rynku, a metoda majątkowa opiera się na wartości aktywów spółki po odjęciu zobowiązań.

Wycena spółki metodą dochodową (Discounted Cash Flow) polega na prognozowaniu przyszłych przepływów pieniężnych firmy i dyskontowaniu ich do obecnej wartości przy użyciu odpowiedniej stopy dyskontowej. Ta metoda skupia się na wewnętrznej wartości przedsiębiorstwa, analizując jego potencjał generowania zysków w przyszłości i aktualizując te wartości do dzisiejszych warunków finansowych.

W wycenie spółek stosuje się kilka metod. Metoda dochodowa, znana jako DCF, opiera się na prognozowaniu przyszłych przepływów pieniężnych i ich dyskontowaniu do obecnej wartości. Metoda porównawcza rynkowa wykorzystuje analizę porównawczą z podobnymi firmami na rynku. Metoda majątkowa koncentruje się na wartości aktywów netto firmy. Istnieje także metoda transakcyjna, oparta na cenach rzeczywistych transakcji podobnych firm. Każda z tych metod ma swoje zastosowanie w zależności od specyfiki i potrzeb firmy.

Wycena firmy do sprzedaży firmy wymaga analizy finansowej i rynkowej. Zazwyczaj stosuje się metodę dochodową, oceniając przyszłe przepływy pieniężne i dyskontując je do wartości obecnej, lub metodę porównawczą rynkową, porównując firmę do podobnych przedsiębiorstw sprzedanych na rynku. Ważne jest również uwzględnienie unikalnych atutów firmy, takich jak marka, pozycja rynkowa czy technologie.

Autor: Mateusz Laska
  • Biegły sądowy przy Sądzie Okręgowym w Warszawie z zakresu wyceny przedsiębiorstw
  • Doradca Inwestycyjny nr 570
  • Makler Papierów Wartościowych nr 2931
Od 2014 Makler Papierów Wartościowych o licencji nr 2931, od 2016 Doradca Inwestycyjny o licencji nr 570.
Specjalizuje się w wycenie przedsiębiorstw, modelowaniu finansowym, badaniu due diligence, analizie funduszy inwestycyjnych, emitentów akcji i obligacji, ze szczególnym naciskiem na sektor deweloperski/budowlany oraz branżę pożyczkową/windykacyjną. W dotychczasowej karierze zawodowej odpowiedzialny za badanie zdolności kredytowej emitentów, strukturyzowanie transakcji oraz kontakt z inwestorami instytucjonalnymi (TFI, OFE). Aktualnie właściciel Corporate Mind Sp. z o.o. – firmy konsultingowej, która świadczy usługi finansowe dla przedsiębiorstw.
Poprzednio dyrektor ds. Inwestycji w jednym z wiodących domów maklerskich na polskim rynku kapitałowym, gdzie nadzorował oraz koordynował transakcje kapitałowe o wartości ponad 600 mln w latach 2018 – 2023.
5/5 - (9 votes)
×